ਜਿਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਕਸਰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਸਨ ਕਿ ਘਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੈ, ਹੁਣ ਐਲੋਪੈਥੀ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਵੀ ਉਹੀ ਗੱਲ ਦੁਹਰਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਚਿਕਿਤਸਾ ਮਾਹਿਰ ਅਤੇ ਯੋਗਾਚਾਰੀਆ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਹਤ ਦਾ ਰਸਤਾ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਸਵਾਦ ਦੀ ਸ਼ੌਕੀਨ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨਫਲੇਮੇਟਰੀ ਬੋਅਲ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ (IBD) ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਅਤੇ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ, ਪੀਜੀਆਈ ਦੇ ਗੈਸਟਰੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੁਣ ਸਲਾਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ ਦਾ ਭੋਜਨ ਹੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ। ਜੋ ਲੋਕ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਭਾਰਤੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੋਂ ਟੁੱਟ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ, ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਭੋਜਨ ਪਦਾਰਥਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੀਜ਼ਾ, ਬਰਗਰ ਅਤੇ ਨੂਡਲਜ਼ ਆਦਿ ਦਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਟਲਾਂ-ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਆਦਿ ਤੋਂ ਪਕਾਇਆ ਹੋਇਆ ਖਾਣਾ ਮੰਗਵਾਉਣ ਦਾ ਰਿਵਾਜ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੀਜੀਆਈ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਲਿਆ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਨਾਲ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖ਼ਮ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਅਲਸਰ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਘਰ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਭੋਜਨ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਭੋਜਨ ਲਈ ਕੱਚਾ ਘਿਓ, ਸੋਇਆਬੀਨ, ਨਾਰੀਅਲ ਅਤੇ ਤਿਲ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਫਰ ਦੌਰਾਨ ਬਾਹਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਅੰਬਾਂ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਰਾਕੇਟ ਸਾਇੰਸ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਘਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਕਸਰ ਇਹੀ ਗੱਲ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਇਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ।
ਰਵਾਇਤੀ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਦਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ
ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਕਲਚਰ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਉਣ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅੱਜ ਭਾਰਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਕੱਸ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਘੱਟ ਮਹੱਤਵ ਦੇਣ ਅਤੇ ਭੁੰਨਿਆ-ਭੁੰਨਿਆ ਖਾਣ ਕਾਰਨ ਮੋਟਾਪਾ, ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਰਗੀਆਂ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਘਰ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈਆਂ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਦੇਰ ਨਾਲ ਸੌਣਾ ਅਤੇ ਦੇਰ ਨਾਲ ਉੱਠਣਾ ਸਾਡੀ ਆਦਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਖੇਡਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਯੰਤਰਾਂ ਵਿਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮੋਟਾਪਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਖਾਣਾ ਨਾ ਖਾਣ ਅਤੇ ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਉਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਵੇਰ ਦੇ ਨਾਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦੇਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਭੋਜਨ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸਰੀਰਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਵੇਰੇ ਸਾਡੀ ਪਾਚਨ ਸ਼ਕਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਾਡਾ ਨਾਸ਼ਤਾ ਭਰਪੂਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫਲ ਅਤੇ ਸਲਾਦ ਸਾਡੀ ਭੋਜਨ ਲੜੀ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ ਪੀਜ਼ਾ-ਬਰਗਰ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਤਾਂ ਹੈ ਪਰ ਫਲਾਂ-ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ਾ ਖੋਜ ਇਹ ਦਰਸਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਜਲਦੀ ਸੌਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਵਧੇਰੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਵਰਗੀਆਂ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਘੱਟ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਿਡੰਬਨਾ ਵੇਖੋ ਕਿ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਸਾਡੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਾਡਾ ਧਿਆਨ ਉਸੇ ਗਿਆਨ ਵੱਲ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਖੋਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਜਵਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਰੀਰ ਦੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਮਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਡਾਕਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਕਮੀ ਇਹ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਠੀਕ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹ ਤੋਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਤੁਰੰਤ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਰੋਗ ਦੇ ਕਾਰਕ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।