ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਰਜੀਨੀਆ ਚ’ ਰਹਿੰਦੇ ਸ: ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੋ ਇਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੂਝਵਾਨ ਤੇ ਕਮਿਊਨਟੀ ਐਕਟਿਵਸਟ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸਨ। ਉਹਨਾ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਸ਼ੋਸਲ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ,ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਦਾਨੀ ਪੁਰਸ਼ ਸਨ। ਉਥੇ ਇਕ ਦਿਆਲੂ ਵੀ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਹਰ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ। ਮਿਠਬੋਲੜੇ ਸ਼ਾਂਤ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸਨ। ਧੀਮੀ ਆਵਾਜ ਚ’ ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁਝ ਦਸ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਸ਼ੋਸਲ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਵੱਧ ਤੋ ਵੱਧ ਸੇਵਾ ਕਰੋ ਇਹੀ ਤੁਹਾਡੀ ਕਮਾਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਫੱਲ ਤੁਸੀਂ ਪਾਉਣਾ ਹੈ।ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਅਚਾਨਕ ਚਲੇ ਜਾਣਾ,ਸਾਡੇ ਲਈ ਅਸਹਿ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਨਿਯਮਅੱਗੇ ਹਰ ਕੋਈ ਬੇਵੱਸ ਹੈ।ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ, 17 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2020 ਨੂੰ ਫੇਅਰਫੈਕਸ ਕਾਉਂਟੀ, ਵਰਜੀਨੀਆ ਵਿਖੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਥੇ ਉਹ 1988 ਤੋਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ।
ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 1940 ਵਿੱਚ ਸ: ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਰਾਜ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ, ਪੰਜਾਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮਾਂ ਰਾਜ ਕੌਰ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਹਰਪਾਲਸਿੰਘ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵੱਡੇ ਭਰਾ, ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਸਨ। 1947 ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਮੇਰਠ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਏ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਲਖਨਾਉ ਆ ਗਏ, ਜਿਥੇ ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪੜਾਈ ਕੀਤੀ।ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਲਖਨਾਉ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ 1965 ਵਿਚ ਤੇਲ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਕਮਿਸ਼ਨ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ।
ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਇੰਦਰਬੀਰ ਕੌਰ ਨਾਲ 18 ਮਈ, 1969 ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਹਰਪਾਲ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਇੰਦਰਬੀਰ 1975 ਤੱਕ ਦੇਹਰਾ ਦੂਨ ਵਿਚ ਰਹੇ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਕ ਬੇਟਾ ਅਤੇ ਇਕ ਬੇਟੀ ਸੀ। 1975 ਵਿੱਚ, ਹਰਪਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪਰਵਾਸ ਕਰ ਗਏ ਅਤੇ ਅਰਲਿੰਗਟਨ, ਵਰਜੀਨੀਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਏ। ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਦੋ ਬੱਚੇ 1976 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ 70 ਵਰ੍ਹੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਕੰਪਿਉਟਰ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵੱਲ ਆਪਣਾ ਕੈਰੀਅਰ ਬਦਲ ਲਿਆ । 1979 ਵਿੱਚ ਸੀ ਐਂਡ ਪੀ ਟੈਲੀਫੋਨ ਕੰਪਨੀ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਬਾਕੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੂਰ ਸੰਚਾਰ ਉਦਯੋਗ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ 2003 ਵਿਚ ਬੈਲ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਤੋਂ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਗਏ।
ਆਪਣੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋ ਬਾਦ ਜੋ ਸਮਾ ਬਿਤਾਇਆ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤ, ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਗੁਰੂਘਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ, ਸਿੱਖ ਵਕਾਲਤ,ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਤੋ ਇਲਾਵਾ ਵਰਲਡ ਯੂਨਾਇਟਡ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਕੋਰੀਡੋਰ ਲਈ ਵੀ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ।ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੋਜ ਅਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਉਤਸ਼ਾਹੀ ਸੀ।ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਵੀਂ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਿਆ ਨਹੀਂ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਸਥਾਨਕ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਛੋਕੜ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਦੋਸਤੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਜਬੂਰ ਕਿਉ ਨਾਂ ਹੋ ਜਾਣ।ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਉਮਰ ਭਰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਇਕ ਸਮਰਪਤ ਮੈਂਬਰ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਫੇਅਰਫੈਕਸ ਵਿਚ ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਫੇਅਰਫੈਕਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵਰਜੀਨੀਆ ਦੀ ਸਿੱਖ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਨੀ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸਨ। ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਗੁਰੂਦਵਾਰਾ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਖਰੀਦ, ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦਾ ਵਿਕਾਸ, ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ।ਜਿਸ ਵਿਚ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇਕ ਪੰਜਾਬੀ ਸਕੂਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜੋ ਹੇਮਕੁੰਟ ਸਾਹਿਬ, ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਸਮੇਤ ਜੋ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਥਾਨ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਕ ਸਿੱਖ ਕਾਰਜਕਰਤਾ ਵੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਸਥਾਨਕ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸਿੱਖ ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ ਦੀ ਵੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਉਸ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ, ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਹੋਰ ਵੀ ਸਮਰਪਤ ਸੀ। ਹਰਪਾਲ ਸਿਘ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ, ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ, ਨੂੰਹ, ਦੋ ਪੋਤੀਆਂ, ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦਾ ਸੀ।ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤਕ ਆਪਣੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਅਰਲਿੰਗਟਨ ਵਿਚ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾਦਾ ਅਤੇ ਅਟਲਾਂਟਾ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਪਰਿਵਾਰ ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸੀ ਅਤੇ ਭਾਵੇਂ ਜਨਮਦਿਨ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਉਹ ਮਨਾਉਦਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਸੁਪਰ ਬਾਲ ਤੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣਾ, ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰਕ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ, ਜਾਂ ਘਰੇਲੂ ਬਣੀ ਪੀਜ਼ਾ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਖਾਣਾ, ਹਰ ਪਲ ਹੀ ਉਹ ਕਦਰ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜੋ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਬਿਤਾਇਆ ਸੀ। ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪਿੱਛੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਇੰਦਰਬੀਰ ਕੋਰ ਹੈ| ਉਸਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ, ਬੇਟਾ ਜਸਪ੍ਰੀਤ, ਨੂੰਹ ਸੁਪ੍ਰੀਤ, ਦੋ ਪੋਤੀਆਂ ਹਰਕੀਰਨ ਤੇ ਜਸਕੀਰਤ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਕੋਰ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਈਆ ਹਨ।
ਇਸ ਦੁੱਖ ਦੀ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਮੱਲ੍ਹੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈ ਆਪਣਾ ਵਧੀਆਂ ਮਿੱਤਰ ਖੋ ਲਿਆ ਹੈ । ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਫ਼ੋਨ ਤੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦਾ ਸੀ । ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਹਰ ਕੁਮਿਊਨਿਟੀ ਦੀਆ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਤੇ ਵੱਡਮੁੱਲੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਜਾਣ ਦਾ ਘਾਟਾ ਸਦਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਰਹੇਗਾ।
ਜਸਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੱਸੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸਿੱਖਸ ਆਫ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਹਰ ਸਾਲ ਸਿੱਖ ਡੇਅ ਪ੍ਰੇਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਲਗਾਉਦੇ ਸਨ। ਉਹਨਾ ਦੇ ਸੁਝਾਅ ਕਾਫ਼ੀ ਮੂਲਵਾਨ ਸਨ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਆਉਦੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਅਸੀਂ ਵਿੱਛੜੀ ਰੂਹ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾ ਦੇ ਫੁੱਲ ਭੇਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।ਡਾਕਟਰ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ, ਬਲਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸ਼ੰਮੀ, ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਕਾਹਲੋ, ਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਿਓੁ ਤੇ ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀ ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਦੀਵੀ ਵਿਛੋੜੇ ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਅਫ਼ਸੋਸ ਜਾਹਿਰ ਕੀਤਾ। ਉਹਨਾ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਕ ਸੱਚਾ ਸੁੱਚਾ ਸਾਥੀ ਉਹਨਾ ਦਾ ਸਾਥ ਛੱਡ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵਾਸ ਬਖਸੇ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਣਾ ਮੰਨਣ ਦਾ ਬਲ ਬਖ਼ਸ਼ੇ। ਇਹੋ ਹੀ ਸਾਡੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਹੈ।
ਲੇਖਕ: ਰਾਜ ਗੋਗਨਾ