ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ – ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਕਮਰ ਜਾਵੇਦ ਬਾਜਵਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਾਜਵਾ ਨੇ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਮੁਖੀ ਅਯਮਨ ਅਲ-ਜ਼ਵਾਹਰੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਟੀ.ਟੀ.ਪੀ.) ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਟੀਟੀਪੀ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਕੋਈ ਭਵਿੱਖ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਲਕਾਇਦਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਯਮਨ ਅਲ-ਜ਼ਵਾਹਰੀ ਦੇ ਸਬੰਧ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਮੂਹ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਟੀਟੀਪੀ) ਨਾਲ ਸਨ। ਉਹ ਟੀਟੀਪੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਉਮਰ ਖਾਲਿਦ ਖੁਰਾਸਾਨੀ ਨੂੰ ਵੀ ਅਕਸਰ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਅਲਕਾਇਦਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਵਾਹਿਰੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਟੀਟੀਪੀ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਸਲਾਮੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਮੂਹ।
ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਟੀਟੀਪੀ), ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਅਸਫਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵੀ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਫੈਜ਼ ਹਮੀਦ ਦੇ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਤੋਂ ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਦਮ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਟੀਟੀਪੀ ਨੂੰ ਜੰਗਬੰਦੀ ਲਈ ਲਿਆਉਣ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਜਨਰਲ ਹਮੀਦ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਸਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹਮੀਦ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ‘ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਆਰਮੀ ਚੀਫ਼ ਬਾਜਵਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਦੀਆਂ ਚੰਗੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੋਵੇਂ ਹੁਣ ਡੂਰੰਡ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨਾਲ ਖੂਨੀ ਝੜਪ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹਨ।”
ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਟੀਟੀਪੀ) ਨੂੰ ਅਫਗਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਟੀਟੀਪੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦੁਆਰਾ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਕੁਝ ਸ਼ਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਪਰ ਅਫਗਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਆਪਣਾ ਵਾਅਦਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ।