ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ – ਭਾਰਤ ਦੇ 15ਵੇਂ ਰਾਸਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਲਈ ਮਤਦਾਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅੱਜ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ। ਮੁੱਖ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 99.18 ਫੀਸਦ ਮਤਦਾਨ ਹੋਇਆ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਚੋਣ ਅਮਲ ਸਵੇਰੇ 10 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸੂੁਬਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਤਦਾਨ ਹੋਇਆ। ਮਤਦਾਨ ਸਵੇਰੇ 10 ਵਜੇ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਭਾਰਤ ਦੇ 15ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਲਈ ਵੋਟਿੰਗ ਕੱਲ੍ਹ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਕਰਾਸ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਣ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਮਿਲੀ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਇਆਲੀ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਮੁਰਮੂ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਦੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ‘ਤੇ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜਤਾਈ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਐਨਸੀਪੀ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਕੰਧਾਲ ਜਡੇਜਾ, ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਸਪਾ ਵਿਧਾਇਕ ਸ਼ਿਵਪਾਲ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹਜੀਲ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਓਡੀਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਮੁਕੀਮ ਨੇ ਕਰਾਸ ਵੋਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਐਨਡੀਏ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਮੁਰਮੂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਰਾਸ ਵੋਟਿੰਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਲਈ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਆਸਨਸੋਲ ਤੋਂ ਟੀਐਮਸੀ ਵਿਧਾਇਕ ਨਰਿੰਦਰਨਾਥ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧਮਕੀ ਭਰਿਆ ਕਾਲ ਆਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਮੁਰਮੂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਈਡੀ-ਸੀਬੀਆਈ ਦੇ ਛਾਪੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਸੀਤਾਮੜੀ ਤੋਂ ਵਿਧਾਇਕ ਮਿਥਿਲੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸਟਰੈਚਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਲੱਖਾਂ ਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਹਾਦਸਾ ਕੋਈ ਮਾਇਨੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ।
ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਬੈਲਟ ਬਾਕਸ ਦਿੱਲੀ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਲਈ ਬੈਲਟ ਬਾਕਸ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਉਪਰ ਦਿੱਲੀ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਸੀਟਾਂ ਬੁੱਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬੈਲਟ ਬਾਕਸ ਨੂੰ ਬਕਾਇਦਾ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬੋਰਡਿੰਗ ਪਾਸ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
21 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 24 ਜੁਲਾਈ ਦੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ 25 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਦਾ 15ਵਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨਾ ਲਗਭਗ ਤੈਅ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 6 ਬ੍ਰਾਹਮਣ, 3 ਮੁਸਲਮਾਨ ਅਤੇ 2 ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਨ।
ਭਾਜਪਾ ਨੇ 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮੁਰਮੂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਤਦ ਐਨਡੀਏ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ 5,63,825 ਜਾਂ 52% ਵੋਟਾਂ ਸਨ। ਸਿਨਹਾ ਦੇ 24 ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ 4,80,748 ਯਾਨੀ 44% ਵੋਟਾਂ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ 27 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਮੁਰਮੂ ਨੂੰ ਨਿਰਣਾਇਕ ਲੀਡ ਮਿਲੀ ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਗੈਰ-ਐਨਡੀਏ ਪਾਰਟੀਆਂ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ। ਜੇਕਰ ਸਾਰੀਆਂ 10,86,431 ਵੋਟਾਂ ਪਈਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਮੁਰਮੂ ਨੂੰ 6.67 ਲੱਖ (61%) ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਸਿਨਹਾ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਘੱਟ ਕੇ 4।.9 ਲੱਖ ਰਹਿ ਗਈਆਂ। ਜਿੱਤ ਲਈ 5,40,065 ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 24 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਵਾਂ ਮੁਖੀ ਦੇਣ ਲਈ 18 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਉਂਜ ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਛੇ ਵਾਰ ਬ੍ਰਾਹਮਣ, ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਮੁਸਲਿਮ, ਦੋ ਵਾਰ ਐਸਸੀ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਿੱਖ ਚਿਹਰਾ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਦਲਿਤ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸਨ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਮੀਦਵਾਰ 6 ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 21 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਰਾਸਟਰਪਤੀ ਦਾ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਸਮਾਗਮ 25 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਾਜਪਾ ਵੱਲੋਂ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਮੁਰਮੂ ਨੂੰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਯਸ਼ਵੰਤ ਸਿਨਹਾ ‘ਤੇ ਬਾਜ਼ੀ ਖੇਡੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਯਸਵੰਤ ਸਿਨਹਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ, ਜੋ ਕਦੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਸਨ। ਸਿਨਹਾ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਦੋਸ ਲਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰੂਨੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਕਬਾਇਲੀ ਚਿਹਰਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਮੁਰਮੂ ਇਹ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੋਈ ਕਬਾਇਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇਗਾ। ਦਰੋਪਦੀ ਮੁਰਮੂ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਝਾਰਖੰਡ ਦੀ ਰਾਜਪਾਲ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਬਾਇਲੀ ਨੇਤਾ ਮੁਰਮੂ ਚੁਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹਨ ਤਾਂ ਮੁਰਮੂ ਆਦਿਵਾਸੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰਾਸਟਰਪਤੀ ਹੋਵੇਗੀ।